Fjalët arvanitiane në kreditë romake ose shqiptare në gjuhën komunale [2011]

Fjalët arvanitiane në kreditë romake ose shqiptare në gjuhën komunale [2011]

http://www.lithoksou.net/p/arbanitikes-lekseis-sta-romaiika-i-albanika-daneia-sti-dimotiki-glossa-2011?fbclid=IwAR0847todTHoPedKDqDAQxA5v8YZwaixc3w1WNwwpGjTWZ0TwTBFB8-Khtg

Tabela e mëposhtme përmbledhë 89 fjalë që konsiderohen kredi shqiptare në gjuhën primare. Unë do të fillojë me mbledhjen e (64 fjalë) të gjuhëtarit gjerman të shekullit të 19 Gustav Meyer, nga Neugriechische Studien (Akademie der Wissenschaften në Wien Philosophisch-Historische Classe, Wien 1894-1895). 

Pasi unë jap në kolona të veçanta edhe fjalët etymologise si shqiptar Andriotis Nikolaos në Etymological Dictionary e moderne greke (edicionit të tretë, Athinë 1983), dhe të Emmanuel Kriaras në Fjalorin e gjuhës moderne greke demotike (Athinë 1995), dhe në fund ato të Fjalorit të Përbashkët moderne greke, Instituti i Studimeve modern grek, Aristoteli Universiteti i Selanikut (1998 Edicioni në internet: Portal për gjuhën greke).

1	αλητάμπουρας: αλήτης + αλβ. berrü «άντρας»; (Γκίνης: burr/ë, άντρας)				Πύλη
2	αμπάριζα: αλβαν. ambarezë, παιδικό παιχνίδι	Meyer	Ανδριώτης	Κριαράς	Πύλη
3	βάλτος: alb. bal’tε < alt. slov. blato (Γκίνης:balt/ë, λάσπη)	Meyer
4	βάρκος: alb. vl’akε (Γκίνης: vlag/ë, -a, η υγρασία της γης)	Meyer
5	βλάμης: αλβαν. vlam (Γκίνης: vëllam, -i, αδελφοποιτός)		Ανδριώτης	Κριαράς	Πύλη
6	γερόπλιακος: alb. pl’ak (Γκίνης: plak, παλιός, γέρος)	Meyer
7	γκιόνης: αλβαν. gjon (Γκίνης: gjon, -i)	Meyer	Ανδριώτης	Κριαράς	Πύλη
8	γκιόσα: αλβαν. gjosë, η γριά γίδα	Meyer	Ανδριώτης	Κριαράς
9	γκοριτσιά: αλβαν. goritsë (Γκίνης: gorric/ë, αγριαχλαδιά)	Meyer	Ανδριώτης	Κριαράς
10	γκουντουλώ: alb. gudulis (Γκίνης: gudulis, γαργαλάω)	Meyer
11	γούβα: αλβ. guvë «κοίλωμα», πρβ. βλάχ. guva (Γκίνης: guv/ë, -a, η σπηλιά, η κουφάλα, το βαθούλωμα)		Ανδριώτης		Πύλη
12	δούσκος: alb. dušk (Γκίνης: dush/k, -ku, η βελανιδιά)	Meyer
13	ζουλάπι: αλβαν. zullap (Γκίνης: zullap, -i, το αγρίμι)			Κριαράς	Πύλη
14	ζουπώ: žup	Meyer
15	ζούτσα: alb. zutsε, κατακάθι υγρού	Meyer
16	καλαμπόκι: αλβαν. kalambok (Γκίνης: kallamboq, -i)			Κριαράς	Πύλη
17	καλέσσα: alb. kal’šε, ξανθιά προβατίνα	Meyer
18	καρκαλέτσος: αλβ. karkalec (Γκίνης: karkalec, -i, η ακρίδα)	Meyer		Κριαράς	Πύλη
19	κατσίκι: αλβαν. kec (Γκίνης: kec, -i, το κατσίκι)	Meyer	Ανδριώτης	Κριαράς
20	κατσούπι: alb. katšup (Γκίνης: kaçup, -i, το ασκί)	Meyer
21	κοκορέτσι: αλβαν. kokoreci (Γκίνης: kukurec, -i, το κοκορέτσι)		Ανδριώτης	Κριαράς	Πύλη
22	κοπέλα: πιθ. αλβαν. copile			Κριαράς
23	κοπέλι: αλβ. kopil (Γκίνης: kopil, -i, ο υπηρέτης για βαριές δουλειές, το κοπέλι)	Meyer			Πύλη
24	κριτσανίζω: alb. krεtsas	Meyer
25	κρούτα: alb. kεrutε, προβατίνα με κέρατα	Meyer
26	λάιου: alb: l’aj, λάγιος, ψαρός	Meyer	Ανδριώτης
27	λιάρος: alb. l’arε, παρδαλός, πολύχρωμος	Meyer
28	λιαχούρι: alb. l’akuri, είδος υφάσματος (Γκίνης: lahur, -i, το λαχούρι)	Meyer
29	λουλούδι: αλβ. lule ή λατ. lilium «κρίνο» (Γκίνης: lul/e, το λουλούδι)	Meyer	Ανδριώτης		Πύλη
30	λούμπα: αλβ. luba «λάκκος»				Πύλη
31	λούτσα: alb. l’utsε, μούσκεμα (Γκίνης: lucë-a,μούσκεμα)	Meyer
32	μάγκας: αλβ. mangë < τουρκ. manga (Γκίνης: mang/ë , -a, ο μάγκας)				Πύλη
33	μαγούλα: alb. magul’ε, ο λόφος	Meyer	Ανδριώτης
34	μαρκαλίζω: αλβαν. marrkal, βατεύω		Ανδριώτης	Κριαράς	Πύλη
35	μαρμάγκα: αλβ. merimangë (Γκίνης: merimang/ë, η αράχνη)			Κριαράς	Πύλη
36	μελίγκρα: αρχ. μελίκηρα, πρβ. αλβ. milingre				Πύλη
37	μούρσια: alb. mor (Γκίνης: morr, -i, n ψείρα)	Meyer
38	μπάκα: αλβ. baka «η κοιλιά» (Γκίνης: bar/k, -u, η κοιλιά)				Πύλη
39	μπάλιος: alb. bal’oš, άσπρος, αλλά και παρδαλός	Meyer
40	μπαμπέσης: αλβαν. pabesë, άπιστος (Γκίνης: pabës/ë)		Ανδριώτης	Κριαράς	Πύλη
41	μπας: alb. mbase, μήπως (Γκίνης: mbase, ίσως, πιθανόν)	Meyer	Ανδριώτης
42	μπάστο: alb. bašto, μπάσταρδος	Meyer
43	μπέσα: αλβαν. besa (Γκίνης: bes/ë, -a, ο λόγος τιμής)	Meyer	Ανδριώτης	Κριαράς	Πύλη
44	μπλετσώνω: alb. blεndzε, χορταίνω	Meyer
45	μπλιούρι: alb. mbl’on, γεμάτο	Meyer
46	μποκρίλες: alb. bokεri, άγονοι τόποι	Meyer
47	μπομπότα: αλβ. bobot ;				Πύλη
48	μπουλούκι: αλβ. buluk < τουρκ. bölük «στρατιωτικό απόσπασμα»				Πύλη
49	μπούμπα: alb. bubε, μπούμπουρας, μπούρμπουλας (Γκίνης: bubë  -a , το ζωύφιο)	Meyer
50	μπουσουλώ: αλβ. bishulla «με τα τέσσερα» ή βλάχ. bušulunda «αρκουδίζοντας»				Πύλη
51	μπουχαρί: alb. buhar, καμινάδα	Meyer
52	ντρόμιζες: alb. dromtsε, είδος ζυμαρικού	Meyer
53	πάι: alb. pal’e (Γκίνης: pal/ë, -a, η δίπλα, η πιέτα,)	Meyer
54	παραδάγγαλο: alb. dange, βουβώνας	Meyer
55	πέτα: alb. petε, είδος ζυμαρικού	Meyer
56	πίπιζα: αλβαν. pipëza (Γκίνης: pipëz -a, τσαμπούνα)		Ανδριώτης	Κριαράς	Πύλη
57	πλιάτσικο: αλβαν. plaçkë (Γκίνης: plaçkit, λαφυραγωγώ)		Ανδριώτης	Κριαράς	Πύλη
58	προυτσαλίζω: pertsel’is (Γκίνης: përcëlloj, καψαλίζω)	Meyer
59	ρέπιτα: alb. rεpitε, απόκρημνα μέρη (Γκίνης: rreptë, τραχύς)	Meyer
60	σβέρκος: αλβαν. zverk (Γκίνης: zver/k, -ku, ο σβέρκος)	Meyer	Ανδριώτης	Κριαράς	Πύλη
61	σέγκι: alb. šeng (Γκίνης: shenj/ë, -a, το σημάδι, ο στόχος)	Meyer
62	σελίπα: alb. sεlibε, βραχνάς	Meyer
63	σιάρκα: alb. šarkε, (Γκίνης: shar/k, -u, η φλοκάτα, η κάπα των βοσκών)	Meyer
64	σιγκούνι: αλβαν. shegun (Γκίνης: shegun/e, -ja, η σεγκούνα, το σιγκούνι, γυναικείο πανωφόρι)	Meyer	Ανδριώτης	Κριαράς	Πύλη
65	σιουμαλίζω: alb. šumε (Γκίνης: shum/ë, -a, το άθροισμα)	Meyer
66	σιούτους: alb. šut, χωρίς κέρατα	Meyer
67	σκόπι: alb. škop (Γκίνης: shkop, -i, το ραβδί, η μαγκούρα)	Meyer
68	σκούμπα: alb. škumbε, το πρωτοράκι	Meyer
69	σκουρτίζω: alb. škurtε	Meyer
70	σκραπατώ: alb. škrep (Γκίνης: shkrep, ανάβω, σπινθηρίζω)	Meyer
71	σκρούμος: alb. škrump, λειχήνας ή καμένο μαλλί	Meyer
72	σόκος: alb. šok, παλληκαράς	Meyer
73	σπέρα: alb. špetε, μεγάλη τρύπα (Γκίνης: shpell/ë, η σπηλιά)	Meyer
74	σπρούζα: alb. špuzε (Γκίνης: prush, -i, η αθρακιά, η θράκα)	Meyer
75	στόκη: alb. štok, άνθη κουφοξυλιάς	Meyer
76	τάτσι μίτσι κότσι: ίσως < αλβ. αντίστοιχα των Tάσος, Mήτσος, Kώτσος				Πύλη
77	τρίλιζα: ιταλ. triglia, μέσω της αλβανικής, παιδικό παιχνίδι				Πύλη
78	τσιάπος: alb. tsjap (Γκίνης: cjap, -i, ο τράγος)	Meyer
79	τσιούμα: alb. tšumε, πέτρινο γουδί	Meyer
80	τσίφτης: αλβ. qift «γεράκι» (Γκίνης: qift, -i, τσίφτης, ψαλιδάρης)				Πύλη
81	τσόρα: alb. džore, γκλίτσα	Meyer
82	τσουνί: αλβαν. tşuni, το τσουτσούνι, από «το αγόρι» (Γκίνης: çun, -i, το αγόρι)				Πύλη
83	τσούπρα & τσούπα: αλβαν. çupëri  (Γκίνης: çup/ë, -a, η κοπέλλα, το κορίτσι)	Meyer	Ανδριώτης		Πύλη
84	φάρα: αλβαν. fara, η γενιά (Γκίνης: farë far/ë, -a, ο σπόρος)		Ανδριώτης	Κριαράς	Πύλη
85	φέρμελη: αλβ. fermelé, κεντητό γιλέκο	Meyer	Ανδριώτης		Πύλη
86	φλετουράω: alb. fluturon (flutur/oj, πετώ)	Meyer
87	φλογέρα: αλβαν. flojerë		Ανδριώτης		Πύλη
88	φρουμανίζω: alb. frümε, ρουθουνίζω (Γκίνης: frym/ë, η ανάσα)	Meyer
89	χουμπώνω: alb. hump, χώνω	Meyer

 

Μ