Pêrlepnica vendbanim i lashtë ilir - Perla e Kosovës 'Harrnica' - Etimologji.

Fshati Përlepnicë ndodhet rreth 7 km nga qendra komunale, e Gjilanit, rreth 25 km nga Bujanocin dhe 15 kilometra në kufi me Kosovën Lindore.

Përlepnica ka pas një zhvillim të mirë të jetës që para 30 vitesh, rrugët që e lidhin atë me Gjilanin dhe Bujanoicin janë bërë në fillim të shtatëdhjetë viteve.

Mbi këtë fshat të hershëm është një grumbullim - për akumulimin e fillimit të pijshëm, lumit të fshatit Përlepnicë. Mbi këtë fshat kalon rruga e vjetër e malore që të çon deri në  Artanë , një qytet i lashtë, me traditë të pasura qytetërimi dhe ' xehetarie ' dhe brigjet mbi këtë fshat, në drejtim të Artanës, fshehin pasuri arkeologjike që kanë kohë duke pritur interesimin e arkeologëve, Shtetit -dyfish- Shqiptar.

Duket se “Artana” flet dhe është emërtuar po kështu, për shkak të Zejtarisë, Artit, Artizanës, prodhimeve, produkteve nga zjarri, shkrirjes së xeherorëve, (të mos themi se aty të nxirej edhe ar) Edhe në gjuhën shqipe 'Ar' ka kuptimin e dritës së zjarrtë, i/e artë, ashtu si edhe Ar = Flori. (Ari).

Rregjistrimi i fundit i popullatës në Kosovë tash ka 27 vite pa u kryer, ashtu si edhe në Shqipëri edhe mos më shumë, gjithsesi fshati numëron rreth 3500 banorë me afërsisht 400 shtëpi, ky një fshat me njerëz të arsimuar, fshati me numrin më të madh të mësuesve në Kosovë.

Sipas të dhënave historike me emrin 'Përlepnica' ky fshat njhet qysh në Mesjetë por ka qenë kjo fshat në krye të herës ishte një lagje e Artanëve të tjera të quajtura ' Harrnica ' sende të ndryshme  të përmendura nga  Ilirët , ku gjatë punimeve për librat e shumtë të grumbulluar, liqenin e ujrave të pijshme aty gjenden në mure të lashta, të tjera qeramike, shtesa. janë zhdukur tashmë.

Për emrin Përlepnicë, thuhet se nuk ka dëshmi se ky emër është më herët, por dihet se dikur është i njohur me emrin 'Harnica' - emri ky i cili duket rrjedh nga fjalët shqipe “Arnit” (Aranit) - kjo lidhje dhe me emrin e qytetit aty pranë 'Artana'.

Eshtë e njohur shkencërisht në gjuhën e barazit e (t = c/s) plus këtu futjen e shkronjës 'h' si rregull gjuhësor i detyrueshëm për të bërë të mundur kuptimin, ndarjen e disa fjalëve problematike, si psh kemi “era = era që fryn” dhe “(h)era” për “herë të”, pra është të shkronjave të kaluara. mund të ketë këtë ndryshim të domosdoshëm drejtshkrimor për të qartësuar kuptimin e fjalëve të tilla në përdorim. 

E pas kësaj sigurisht që kai; paralagjia e Artanës “ Arnita ” do të quhej ' Harnica ' .  Vend 'Perlë' me kuptimin e një vendi të ndriçuar në dritë, i/e artë, (Për la -ni); “Perla ngjita” 
- Vendi i lartë i shndritshëm kodrinor, vend i Aranitve, artizanëve ilirë, shkrirës të metaleve të ndryshme xeherore.   Vend përkarshi pamjes hijerëndë “Guri i Kershit”, aty ku bëjnë folenë shqiponjat krenare, aty ku nisin fluturimin e tire furishëm mbi krejt Trojet, Troje, Vatanit Dardano -iliro- pellazg…

Aleksandër Hasanas 

(Mili Butka)

Shikim të këndshëm Perlepnica video me ka realizuar dron.

Ps: Tek një studim i prof. Edi Shukriu gjejmë këtë të dhënë: "Zejtarët dardanë prodhuan stoli, armë dhe vegla, të cilat janë të paracaktuara më vonë e vë në pah Plini, burra shkruar: Madje edhe duke shkruar një punë e sipërme të dorës". 

Ndërkohë historiani Sheradin Berisha mbi Kalanë e Artanës shkruan:

"Në shekullin I pes Straboni në veprën e tij "Geographica" përmend shumë qytete urbane të Ilirisë, të cilat i quan qytete të vjetra (Polis arhaia). Zona e Minierave të Argjendit dhe Arit dhe ishte e njohur për zhvillimin e farkëtisë dhe të parave të parave Sipas dokumenteve të historisë deri më sot, ky emër me këtë emër për herë të parë përmendet në dekadat e para të shekullit XIV, me emërtimin "Nuovo Monte". Ky lokalitet ishte një koloni romake e shekullit të IX, dhe rëndësia e saj ekonomike është vetëm në minierat e saj të argjendit dhe të arit. Puset e vjetra të minierave të gjenden ende në kodrat mund të gjenden" 

==============================================================================================